حجت الاسلام والمسلمین علی بنایی رئیس کنگره محدث قمی سخنران ابتدای مراسم بود، وی ضمن تقدیر و تشکر از زحمات برگزارکنندگان این کنگره به اهمیت علم و تبیین شخصیت والای شیخ عباس قمی می پردازد

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم. بسم الله الرحمن الرحیم ولا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم و صل الله علی محمد و علی آله التیبین الطاهرین.

از حضور صمیمانه و پر افتخار شما عزیزان، اساتید محترم و مراجع عظام در این مجلس باشکوه تشکر می‌کنم این جلسه به دعوت کانون نویسندگان فضلای قمی که وابسته به مجمع طلاب و فضلای قمی حوزه ی علمیه قم است تشکیل شده است. مجمع طلاب و فضلای حوزه علمیه قم دو کار عمده انجام داده است: اوّل تشکیل کانون نویسندگان و دیگر اجازه تأسیس مرکز تخصصی فقه ولایه یا فقه حکومه که انشاء الله این کار در دست اجراست و به زودی ثمرات آن را خواهیم داشت.

کانون نویسندگان حوزه علمیه قم برای نکو داشت عالمان قمی و مفاخر قم اقدام به تشکیل کمیته علمی نمود و تصمیم گرفت در اولین قدم از مرحوم حاج شیخ عباس قمی(محدث قمی) تجلیل کند و مجلسی برگزار نماید. به همین جهت طی چند سال گذشته برنامه ریزی شد و بحمد لله ما امروز شاهد این جلسه باشکوه هستیم. بر حَسب این جلسات و پیگیری‌های به عمل آمده، کمیته علمی با چاپ چهارده عنوان کتاب مختص مرحوم قمی و تجدید چاپ برخی از آثار این محدث شهیر و نامی که موجب افتخار همه ی شیعیان است. توانست خدمتی کوچک در این راه را انجام دهد.

من در این جا به سهم خودم از همه ی عزیزانی که در این راه به ما کمک کردند و راهنمایی کردند تشکر می‌کنم. از هیأت علمی که در این کار به خصوص ورود کرد و صرف وقت کرد تشکر می‌کنم. از آیت الله استادی که ریاست هیأت علمی را به عهده داشتند و ما مرتب مزاحم ایشان بودیم، تشکر می کنم. هرچند ایشان در حج مشرف هستند و توفیق نبود که در خدمتشان باشیم. از همه ی عزیزانی که تلاش کردند به خصوص از جناب آقای صادقی، آقای ناصر باقر-بیدهندی، جناب آقای انصاری قمی، جناب آقای دکتر محمد رضایی و جناب آقای دکتر حسینی که دبیری کانون را به عهده دارند و زحمت کشیدند تشکر و سپاسگزاری می کنم.

از مرجع عالی قدر جهان تشیع حضرت آیت الله صافی گلپایگانی که با ارسال پیام به این مجمع، جمع را سرافراز کردند. نیز تشکر می کنم و این پیام را خدمت دوستان می‌خوانم. از شورای اسلامی شهر قم و شهردار محترم قم که با نام گذاری شهر و شهرک محدث قمی برای بقای نام این بزرگوار تلاش کردند و ان شاءالله خدمات همه دوستان خصوصا کادر اجرایی که واقعا در یک ماه اخیر تلاش کردند، زحمت کشیدند؛ از همه قدردانی می‌کنیم و انشاء الله که زحمات همه مأجور باشد.

کانون نویسندگان فضلای قمی در سال های بعد، برنامه ی تجلیل از مرحوم میرزای قمی را در دستور کار خواهد داشت و همچنین مفاخر دیگر قم که به تدریج ما با چاپ و نشر آثار و اندیشه‌هایشان سعی می‌کنیم که مفاخرمان را به اهل قم و جهان تشیع معرفی کنیم که از این بزرگان همچنان یاد و نامی پایدار باقی بماند. در این جا پیام مرجع عالی قدر، حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی را خدمت شما قرائت کنم:

بسم الله الرحمن الرحیم

قال الله تعالی «فَجَعلناه سَلفا و مَثلا لِلآخرین» و قال الامام الصادق(ع) «اعرفوا منازل الناسب علی قبل روایته عنا» والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.

با عرض ادب واحترام، از علمای اعلام و فضلای عظام که در این جلسه بسیار نورانی شرکت فرموده اند و با تقدیر و تشکر از برگزار کنندگان این همایش ولایی و معرف هویت حقیقی حوزه‌های علمی شیعی با الهام از آیه ی کریمه و حدیث شریف به دو نکته در کمال اختصار اشاره می‌کنم:

نکته ی اول

برحسب آیه شریفه، رجال و شخصیت‌های دینی و الهی هر امت برای آن امت سابقه، اعتبار، افتخار و الگو می‌باشند. حفظ تاریخ زندگی و خدمات و سیره اخلاقی و منش‌های اجتماعی شخصیت‌های دینی و الهی برای آیندگان درس و راهنماست. آن ها اخلاق حميده را با علم و عمل به جامعه تعليم داده اند. اگر امتي از اين رجال و شخصيت‌ها كم داشته باشد در ذخاير حقيقي و سرمايه‌هاي واقعي كمبود خواهد داشت. این افتخار برای امت اسلامی و شیعیان اهل بیت در بالاترین اوج و عظمت قرار دارد که شخص اوّل ممکنات و خواجه کائنات حضرت خاتم الانبیا(ص) و اهل بیت و خلفای اثنی عشر آن حضرت(ع) در مطلع و مبدأ و بالاترین قله شامخ این افتخار قرار دارند و سپس مكتب و مدرسه جهاني و جاوداني قرآن و عترت بزرگان بي-شماري به جهان بشریت تحویل داده که هر یک در مقام امتی بزرگ نقش و آثاری گرانسنگ داشته اند و هر کدام پرچمدار علم و معرفت و معلمان بشریت بوده اند.

نکته ی دوم

اهمیت علم حدیث و اخبار مأثوره است که قرآن در رأس همه ی علوم و معارف قرار دارد و احادیث اهل بیت (ع) و قرآن کریم با هم راهنما و امان از ضلالت و گمراهی هستند. این افتخار برای شیعه است که در همه ی رشته‌های علوم حقیقی و برای پاسخ به نیازها و سوالات مربوط به دنیا و آخرت انسان، هدایت‌های تام و تمام را عرضه می‌دارند.

برحسب این روایت معتبر که شیخ ما ثقه الاسلام کلینی در جامع عظیم الشان کافی روایت فرموده است، منزلت و درجات اشخاص به قدر روایات آنان از ائمه طاهرین (ع) و آشنایی و علم و معرفت آن‌ها به علوم و معارفی که از خاندان وحی و بیت النبوه ومعدن الرساله صادر شده است، می‌باشد و بر این اساس و منزلت و مقامات رجالی مثل محمد بن مسلم و صدها بزرگان روایت حدیث و مدرسه کهنسال حدیث قم معلوم می‌شود و این همه خورشید‌های نورانی هستند که انوارشان جهانی و جاودانیست و انسانیت را به سرمنزل حقایق وحیانی و خیر دنیا و آخرت میرساند.

شهر قم که در گذشته ی زمان و سوالف دوران به واسطه ی محدثین عالی مقام در دنیای اسلام مرکزیتی عظیم داشت در خود چهره‌های تابناکی را جای داده بود که برخی از آنان اصحاب و خواص ائمه (ع) بودند و مثل جناب ذکریا بن آدم انتظار می‌رود که از مدینه ی طیبه تا مکه ی مکرمه با حضرت رضا (ع) هم کجاوه و عجین باشند.

در این عصر و قرن، در سپهر مجد و عظمت، ستاره‌ای تابناک و شخصیتی عالی مقام آن سوابق را احیا نمود و عمر خود را دركسب حديث و نشر احاديث و تاليف حدود شصت كتاب در ارتباط با مكتب اهل بيت (ع) سپري نمود كه تعدادی از آن ها مانند سفينه البحار، منتهي الامال، منازل الاخره، مفاتیح الجنان، نفس المهموم و بيت الاحزان مورد استفاده خواص و عوام درطول ساليان متمادي مي باشد.

این شخصیت بزرگ احیاگر علوم اهل بیت (ع) مرحوم رضوان جایگاه ثقه المحدثین حاج شیخ عباس قمی اعلی الله مقامه می‌باشد. مقامات بلند معنوی این محدث عظیم الشأن از بیانات هم دوره و هم حجره و هم درس ایشان علامه ی شهیر شیخ آقا بزرگ تهرانی در کتاب طبقات اعلام الشیعه معلوم می‌شود که فرمود: او در دروس عالیه در نجف اشرف حضور یافت و به محدث هم عصر حاج میرزا حسین نوری مؤلف مستدرک الوسایل پیوست و از او به اجازه نایل شد.

درحيات محدث نوري و بعد از ايشان بين من و او روابط برقرار بود. ما با هم در يكي از مدارس هم حجره بوديم و درمعاش و در حاجات حتي تهيه طعام شريك بوديم و در دروس بزرگان علما شركت مي كرديم.

من او را در اين مدت به خوبي شناختم. او را نمونه ی انسان كامل و مرد علم ديدم. بر صفاتي آراسته بود كه او را محبوب هر آن كه او را مي شناخت مي نمود. حَسن الاخلاق، در نهايت تواضع، سلامت ذات و شرافت نفس بود. تقوي و پرهيزكاري را با فضايل خود عجين كرده بود و بسيار پارسا و زهد سرشار داشت. من به صحبت و معاشرت با او در مدت طولاني مانوس بودم و روحم با روح او ممزوج بود.

پس از آن اشاره به ممارست او بر زیارت عتبات مقدسه و مدینه منوره و حج بیت الله می‌نماید و می‌گوید: چون مرحوم آیت الله حائری در قم اقامت گزید و حوزه تأسیس شد، مرحوم محدث قمی که از اعوان و انصار او بود، در تاسیس حوزه سهیم شد و از بزرگ ترین مروجین آیت الله حائری و معیرین فکر ایشان و همکار او به دست و زبان بود.

السلام علیک و علی جمیع العلماء و العاملین المروجین بادین الحنیف حفاظ آثار الرسالات والمعصومین یوم ولدوا و یولدون و یوم ماتوا ویموتون و یوم یبعثون حج اشهدالله تعالی معهم زمرتهم انه کریم الوهاب.